تفاوت تمرینات ورزشی اصولی و غیر اصولی شاید تا بحال ورزشکاران زیادی را دیده باشید که بدون هیچ برنامه خاصی یا بدون داشتن مربی ورزش میکنند و اتفاقا گاها نتایج خاصی را کسب میکنند . حتما کسانی را هم که حتی بدون استفاده از علوم ورزشی رشد سریع تری از ورزشکارانی که سعی میکنند علمی تمرین کنند را هم دیده اید . در این مقاله نگاه مختصر و سریعی به تفاوت تمرینات علمی و غیر علمی خواهیم داشت . بدن انسان سیستم بسیار هوشمند و سازگاری دارد . به این معنا که میتواند در طی زمان کوتاهی با انواع استرس ها (فیزیکی یا روانی) سازگار بشود . اصل تمرین ورزشی هم بر همین مبناست . ورزشکاران با ایجاد استرس بیشتر از توان , بدن را وادار به ایجاد سازگاری میکنند . به همین دلیل بعد از چند جلسه تمرین 2 ساعتی , انجام این تمرین دیگر زحمتی نخواهد داشت . بنابر این سیستم ورزشکاران می بایست دائما بدن را تحت استرس مضاعف قرار بدهند که در علم ورزش به آن (اصل اضافه بار) گفته می شود . اما بهرحال بدن انسان هم مثل تمام مخلوقات دیگر محدودیت هایی نیز دارد . برانگیختن این محدودیت ها وابسته به برخورد انسان با بدن خودش است . برای مثال معده انسان ظرفیت هضم سخت ترین مواد غذایی را دارد اما گاهی بر اثر مصرف نادرست مواد غذایی با یکدیگر این پروسه با اختلال مواجه می شود.
به مثال زیر توجه کنید : فرض کنید به هر شخص یک کامیون آجر داده باشند و از هر فرد بخواهند بلندترین دیوار را بسازند . فردی با عجله تمام آجرها را به یکباره روی هم تلمبار میکند و در عرض 1 دقیقه کوهی از آجر را میسازد که ارتفاعی نزدیک 2 متر دارد . فرد دیگر اما با حوصله و قدم قدم آجرها را روی هم میچیند . شاید چیدمان آجرها نصف روز حتی زمان ببرد . اما بسیار بلندتر و محکم تر و زیباتر خواهد شد . برخورد با بدن و استفاده از ظرفیت های بدن هم همینطور است . فردی میتواند به یکباره بدون توجه به محدودیت ها به یکباره سخت ترین فشارها را اعمال کند و سازگاری هایی هم کسب کند اما بعد از مدتی این رشد متوقف شده و فرد بدون رشد باقی خواهد ماند . انجام تمرینات ورزشی بر اساس برنامه تدوین شده ، مزایای بی شماری دارد . یکی از این مزایا تنظیم هدف اصلی و ترسیم مسیر صحیح دست یابی به آن بر اساس اصول علمی ورزشی است . یکی از اصول دیگر ورزشی که در تمرینات علمی به آن دقت میشود اصل (تدریجی بودن اضافه بار) است . در این اصل ورزشکار میبایست فرآیند اعمال فشار جدید را به صورت استاندارد و ملاحظه گرانه داشته باشد. برای مثال فردی که فقط چند هفته است که تمرینات خود را آغاز نموده نباید به یکباره تمرینات طولانی مدت را انجام بدهد . انجام تمرینات ورزشی غیر اصولی ممکن است فرد را به نتایج زود هنگام اما کوتاه مدت برساند اما انجام تمرینات علمی شاید زود منجر به نتیجه نشود اما قطعا فرد را به نتیجه مستحکم و طولانی مدت می رساند . نتایج نهایی رشد فیزیولوژیکی ورزشکار فقط بر اساس نوع و سبک تمرینات معین نمی شود . فاکتورهای دیگری مثل ژنتیک یا سبک زندگی , سابقه ورزشی , شرایط زندگی , و ….. هم در بدست آوردن سازگاری نقش بسزائی دارند.
انجام تمرینات شدید در سنین پایین و همچنین بدون در نظر گرفتن سطح ورزشکار به منظور کسب نتیجه سریع تر در اکثر مواقع موجب عدم رشد ورزشکار در سال های آتی ، تمرین زدگی شدید , آسیب های روانی , تمایل به مصرف دارو در سالهای آخر ورزش به دلیل عدم رشد مثل سالهای اول ورزش و در نهایت ترک ورزش میگردد . احتمالا هم اکنون ورزشکاران زیادی را میشناسید که در عرض یکسال تمرینات شدید و مداوم و رشد خوبی را طی کردند و اگر این مسیر را با همین سرعت طی کنند ظرف دو الی سه سال بعد میتوانند قهرمان جهان بشوند . اما در غالب موارد دیده میشود نه تنها در سالهای بعد مقدار رشد بسیار کمتر از حد بوده بلکه حتی نمودار رشد منفی می شود و ورزشکار برای سال ها در یک سطح می ماند .
